Pierwszy z nich to najbardziej popularny konkurs Województwa Małopolskiego charakteryzujący się największą ilością przekazywanych środków finansowych dla trzeciego sektora. Przyznawane środki finansowe wspierają zadania, które wzbogacają i wzmacniają ofertę kulturalną Małopolski, a także chronią i promują dziedzictwo regionu. O wsparcie finansowe mogą starać się m.in. organizacje pozarządowe, stowarzyszenia czy spółdzielnie socjalne, które organizują wydarzenia kulturalne, wspierające tożsamość lokalną i regionalną, promujące kulturę i tradycje mniejszości narodowych i grup etnicznych z Małopolski. Z kolei konkurs „Ochrona Zabytków Małopolski” umożliwia staranie się o dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub budowlane przy zabytkach, o które mogą ubiegać się wszyscy właściciele lub użytkownicy obiektów wpisanych do rejestru zabytków, które znajdują się w Województwie Małopolskim.
To ważne programy skierowane na ochronę tego, co odziedziczyliśmy wspólnie po naszych przodkach. Skierowane są zarówno do jednostek samorządu terytorialnego jak i organizacji pozarządowych. Pierwszy z nich „Mecenat Małopolski” to 8,5 mln złotych w pierwszej edycji, a z kolei „Ochrona Zabytków Małopolski”, to ponad 6,3 mln złotych. Dzisiaj spotykamy się z beneficjantami z pięciu małopolskich powiatów. Wręczyliśmy im symboliczne czeki, które są gwarantem przyznania środków finansowych na zgłoszone przez nich projekty. Dzisiaj rozdzielamy promesy na kwotę ponad 3,3 mln złotych i dzięki nim bardzo często w lokalnych społecznościach możliwa będzie realizacja różnego rodzaju inicjatyw, które nie miałyby szans bez naszej pomocy. Umożliwi to kultywowanie, przypominanie i pokazywanie różnego obszarów szeroko rozumianej kultury ludowej, którą odziedziczyliśmy po naszych przodkach. To dla mnie wyjątkowo ważne kwestie i uważam, że należy o nich pamiętać, pomagać zachować je przyszłym pokoleniom, a co za tym idzie wspierać inicjatywy, które temu służą
– mówił Witold Kozłowski, marszałek Małopolski.
Warto przypomnieć, że „Mecenat Małopolski” to wyjątkowy konkurs cyklicznie ogłaszany przez Województwo Małopolskie – przeznaczony jest bowiem przede wszystkim do wspierania inicjatyw w lokalnych społecznościach. Zgodnie z jego zasadami dofinansowane mogą być zadania wzbogacające ofertę Małopolski poprzez realizację działań kulturalnych, animacyjnych, artystycznych oraz chroniących dziedzictwo kulturalne Małopolski, takich jak koncerty, wystawy, festiwale, przeglądy czy konkursy. Przy rozpatrywaniu wniosków złożonych w ramach kolejnych edycji „Mecenatu Małopolski” brane są również pod uwagę inne działania rozwijające kompetencje kulturowe mieszkańców Małopolski, poprzez edukację kulturalną i animację kultury; polegające na przygotowaniu i prezentacji wydarzeń artystycznych, mogących mieć wpływ na promocję kultury Małopolski zarówno w kraju, jak i za granicą, utrzymujące tożsamość lokalną, regionalną i narodową szczególnie poprzez wspieranie folkloru.
Miejsce, gdzie się dzisiaj spotykamy nie jest wybrane przypadkowo. Instytut Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich, to nie będzie zwykły ośrodek dokumentacji różnych przejawów kultury ludowej. Będzie aktywizować działania, rozwój, ale i zachowanie naszej tożsamości w zakresie śpiewu, tańca, muzyki i obrzędów. Kolejne zakresy to rękodzielnictwo, malarstwo i rzeźba. Będzie też możliwość organizowania tutaj dla młodzieży zielonych szkół, co pozwoli im w bezpośredni sposób obcować z kulturą ludową. Mało tego, czynimy zabiegi, żeby to miejsce - szczególne, bo przecież to duchowa stolica Podhala – było również siedzibą biura organizacyjnego ubiegania się wielu regionów o makroregionalną strategię karpacką. Jeżeli to udałoby się zrealizować, to 9 krajów, kilkadziesiąt regionów, które leżą w całym Łuku Karpackim będą miały nieporównywanie większe możliwości rozwojowe, jak do tej pory. Wzorem może tutaj dla nas być strategia alpejska, czy strategia obszaru Dunaju, czy Morza Bałtyckiego. Wszystkie te inicjatywy, dodatkowo znajdują swoje źródła finansowania, ponieważ jest akceptowana przez Komisję Europejską”, liderem jest tutaj Województwo Podkarpackie, ale i my właśnie do tego zakresu zadań dedykujemy ludźmierski instytut
– podkreślał Witold Kozłowski marszałek Małopolski
Z kolei konkurs „Ochrona Zabytków Małopolski” ma na celu ochronę dziedzictwa materialnego całego regionu m.in. poprzez prace konserwatorskie obejmujące prawdziwe „perełki” architektoniczne. Tutaj przypomnijmy jeszcze raz o dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach mogą ubiegać się wszyscy właściciele lub użytkownicy obiektów wpisanych do rejestru zabytków, które znajdują się w województwie małopolskim. Dzięki przekazywanym środkom finansowym przez Województwo Małopolskie często możliwe jest uratowanie przed całkowitym zniszczeniem obiektów wyjątkowo cennych dla historii i tożsamości nie tylko regionu, ale i całej Polski.
Wspieramy tych, którzy dbają o nasze bezcenne, materialne dziedzictwo kulturowe – co jak wielokrotnie powtarzam jest jednym z priorytetów Zarządu Małopolski, którego pracami mam zaszczyt kierować. W ewidencji zabytków w Małopolsce mamy zapisanych około 45 tysięcy obiektów, w tym 5 tys. obiektów nieruchomych więc to tak naprawdę nieustanna, regularna praca nad zachowaniem ich w dobrym stanie. Chcę tutaj podkreślić zaangażowanie wszystkich państwa, którzy często w swoim środowisku lokalnym działacie w sposób wyjątkowy czyniąc działania na rzecz ochrony najcenniejszych wartości naszego dziedzictwa
– podkreślał marszałek Małopolski Witold Kozłowski
W poprzednich edycjach konkursu „Ochrona Zabytków Małopolski” beneficjenci za otrzymane środki finansowali m.in. wzmocnienia i izolacje fundamentów, konstrukcji ścian, konserwacje więźb dachowych, wymiany pokrycia dachów zarówno zabytkowych obiektów sakralnych jak i innego rodzaju. W tym roku z kolei jednym z dofinansowanych zadań jest odbudowa po pożarze „Domu Doktora” w Zakopanem. Ten niezwykle cenny, drewniany zabytkowy dom wymaga pilnych działań, aby zabezpieczyć go i odbudować po ubiegłorocznym pożarze. Ogień uszkodził m.in. dach jak i pierwsze piętro znanego na całym Podhalu budynku, który jest reprezentantem stylu zakopiańskiego.