Leki przeciwwirusowe stosuje się leczeniu chorób wywołanych przez wirusy oraz we wzmacnianiu odporności na infekcje. Preparaty mogą zawierać składniki unicestwiające patogeny, wpływające na ich podziały czy wspierające mechanizmy obronne organizmu. Co jeszcze należy wiedzieć o lekach przeciwwirusowych i ich potencjale terapeutycznym?
Mechanizm działania wirusów
Aby doszło do zarażenia komórki, wirus musi się do niej przyłączyć i wniknąć. Następnymi etapami są odpłaszczenie i powielenie genomu. Dochodzi do odtworzenia białek wirusa w mechanizmie syntezy białek oraz kwasu nukleinowego, a także do utworzenia cząsteczek wirusów potomnych. Cykl replikacji patogenu ulega zakończeniu przed zabiciem komórki gospodarza. Leki przeciwwirusowe mogą zakłócać różne elementy procesu działania wirusa, np. przyłączanie się wirusowego materiału genetycznego do DNA gospodarza.
Jak działają leki przeciwwirusowe?
Leki przeciwwirusowe utrudniają przyleganie (adhezję) patogenów do komórek. Omawiane środki przede wszystkim uniemożliwiają chorobotwórczym czynnikom zbliżenie się do komórki. Ponadto przeciwwirusowe substancje blokują receptory tak, by wirusy nie mogły przez nie wnikać. Jeżeli nawet doszłoby do adhezji, patogeny nie są w stanie przedostać się do wnętrza komórki przez receptory.
Leki przeciwwirusowe działają również w ten sposób, że nie pozwalają na transkrypcję genomu wirusa i wytworzenie jego białek. Uniemożliwione jest przepisanie informacji genetycznej na nić RNA, co przeszkadza w wyprodukowaniu elementów składowych wirusa. Syropy czy tabletki przeciwwirusowe są w stanie zablokować patogenom możliwość replikacji, a co za tym idzie – zapobiec skolonizowaniu kolejnych komórek i tkanek przez chorobotwórczy czynnik.
Środki wykorzystywane w leczeniu chorób wirusowych mogą przeciwdziałać uwolnieniu się nowo powstałego wirusa z komórki gospodarza. W rezultacie zainfekowana komórka w zaprogramowany sposób obumiera (ulega apoptozie), a wraz z nią lizie (rozpadowi) ulega patogen. Białka wirusa zostają zniszczone przez uwolnione enzymy.
Rodzaje leków przeciwwirusowych
Można wyróżnić kilka rodzajów leków przeciwwirusowych ze względu na ich sposób działania. Pierwszy typ to wirocydy, czyli środki wirusobójcze. Wspomniane preparaty bezpośrednio powodują zniszczenie patogenu. Kolejnym rodzajem środków przeciwwirusowych są leki antywirusowe. Powstrzymują one replikację patogenu na poziomie komórkowym. Przeciwdziałają powstaniu elementów składowych wirusa. W ten sposób działa większość leków przeciwwirusowych. Ponadto dostępna jest oddzielna grupa środków: immunomodulatory. Wspomnianą nazwą określa się leki wpływające na zwiększenie się odporności organizmu. Przykładem środka przeciwwirusowego modulującego odpowiedź immunologiczną może być parnobeks inozyny albo szczepionka.
Leki przeciwwirusowe stosuje się w leczeniu różnych infekcji wirusowych, np. wykorzystuje się je w przypadku grypy, nieżytu gardła czy nosa. Środki mają za zadanie przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się zakażenia. Do leków przeciwwirusowych zalicza się m.in. acyklowir, oseltamiwir, zanamiwir czy amantadyna.
Leki przeciwwirusowe wykorzystuje się w leczeniu chorób wywoływanych przez wirusy. Mogą unicestwiać chorobotwórcze czynniki, wpływać na podziały patogenów, niszczyć ich białka, odcinać źródło pokarmu czy przeciwdziałać uwalnianiu się wirusa z komórki. Dostępne są również leki przeciwwirusowe budujące odporność gospodarza. Tego typu środki zaleca się przede wszystkim w przypadku nawracających infekcji, by wesprzeć pracę układu immunologicznego. Część leków przeciwwirusowych (np. te zawierające parnobeks inozyny) jest dostępna bez recepty. Można stosować je doraźnie albo profilaktycznie jako lek na przeziębienia i grypę w sezonie.
undefined