Takie zestawienie co roku przygotowuje branżowe, prestiżowe pismo „Wspólnota”. Tym razem jednak ranking jest wyjątkowy, bo podsumowuje najgorszy do tej pory czas pandemii koronawirusa. Autorzy zestawienia zaznaczają jednak, że lockdowny nie zdewastowały finansów samorządów, a tego obawiało się wiele osób. Dochody własne województw, miast czy gmin spadły, ale łączne dochody budżetowe nawet lekko wzrosły. „Wzrost nie był bardzo szybki – w miastach na prawach powiatu wyniósł ok. 3 proc., w gminach – 6 proc., ale w powiatach przekroczył nawet 10 proc. Równoczesny spadek dochodów własnych i wzrost łącznych dochodów oznacza wzrost uzależnienia samorządów od otrzymywanych dotacji celowych (…).” – ocenia „Wspólnota”.
Rosną długi
Eksperci wyliczają jednocześnie, że w sumie zadłużenie samorządów w ciągu roku wzrosło o ponad 8 mld zł i takiej dynamiki nie obserwowano od 12 lat. Nie musi to być sygnał o nadchodzących kłopotach, bo województwa czy miasta ze spłatą zobowiązań powinny sobie poradzić. Jednak może to mieć wpływ na inwestycje, bo warunek otrzymania wielu funduszy zewnętrznych jest powiązane właśnie z zadłużeniem.
Co sprawdzali
Autorzy rankingu, analizując budżetu jednostek samorządu terytorialnego, pominęli wpływy z dotacji celowych, bo te mają charakter chwilowy, a skupili się na innych aspektach. „Tak jak w ubiegłych latach wpływające do budżetu dochody zostały skorygowane na dwa sposoby. Po pierwsze, odjęliśmy składki przekazywane przez samorządy w związku z subwencją równoważącą (regionalną w przypadku województw) – tak zwane w środowiskach samorządowych janosikowe. Po drugie, do faktycznie zebranych dochodów dodaliśmy skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych (chodzi o to, aby porównywać faktyczną zamożność, a nie skutki podejmowanych w gminach autonomicznych decyzji odnoszących się do polityki fiskalnej).” – wyjaśniają eksperci.
Ranking
Kto wygrał? Zestawienie zostało podzielone na kilka kategorii. Wśród województw najbogatsze okazało się Mazowsze wyprzedzając kujawsko-pomorskie i wielkopolskie. Warszawa wygrywa w części największych miast (przed Opolem i Poznaniem), a najzamożniejszą gminą wiejską jest Kleszczów, który pokonał Rewal i Kobierzyce.
Pełen ranking dostępny jest w tym miejscu.
Wyniki
Województwa
- Mazowieckie,
- Kujawsko-pomorskie,
- Wielkopolskie,
- Zachodniopomorskie,
- Świętokrzyskie,
- Podlaskie,
- Dolnośląskie,
- Pomorskie,
- Podkarpackie,
- Lubuskie
Miasta
- Warszawa,
- Opole,
- Poznań,
- Wrocław,
- Gdańsk,
- Katowice,
- Rzeszów,
- Olsztyn,
- Szczecin,
Miasta na prawach powiatu
- Sopot,
- Płock,
- Gliwice,
- Krosno,
- Dąbrowa Górnicza,
- Nowy Sącz,
- Ostrołęka,
- Konin,
- Świnoujście,
- Bielsko Biała.
Miasta powiatowe
- Polkowice,
- Grodzisk Mazowiecki,
- Piaseczno,
- Kozienice,
- Zakopane,
- Nowy Dwór Mazowiecki,
- Mikołów,
- Goleniów,
- Puck,
- Wysokie Mazowieckie.
Gminy wiejskie
- Kleszczów,
- Rewal,
- Kobierzyce,
- Ustronie Morskie,
- Szczerców,
- Suchy Las,
- Chojnice,
- Nadarzyn,
- Jerzmanowa,
- Ostrów.