- Gmina Rzepiennik Strzyżewski przed wojną należała do powiatu gorlickiego, dlatego w czasie wojny w strukturach Armii Krajowej należała do obwodu gorlickiego. Tak naprawdę na tych terenach Pogórza Ciężkowickiego działał Batalion "Barbara" związany z obwodem tarnowskim Armii Krajowej. Najważniejsze działania czy to w Paśmie Brzanki, czy bitwa pod Gilową Górą, czy potyczka w Rzepienniku Suchym – to było w większości związane z działaniem partyzantów Batalionu "Barbara". Rzeczywiście późnym latem, wczesną jesienią 1944 roku Niemcy nie mogli spokojnie podróżować tymi drogami, nie mogli czuć się tu bezpiecznie, musieli mobilizować się, bo wiedzieli, że to ten region, gdzie skutecznie działają partyzanci – mówi dr Michał Wenkler z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.
- Myślę, że ta historia najbliższa jest ważna, aby ją poznać. Często uczymy się wielu rzeczy, a o tej najbliższej historii zapominamy. To powiązanie historii ogólnopolskiej, ogólnoświatowej z tym co działo się na naszym terenie jest bardzo ważne. Mamy kilka miejsc istotnych dla naszej historii, to przede wszystkim las Dąbry, gdzie znajduje się mogiła 364 Żydów, ale także cmentarz żołnierzy Armii Krajowej, oddziału "Regina II", w Rzepienniku Suchym jest pomnik upamiętniający zasadzkę, a później krwawy odwet Niemców na ludności cywilnej, na żołnierzach Armii Krajowej, którzy zostali przewiezieni z więzień z Jasła i z Gorlic, a także tutaj w Olszynach jest pomnik lotników, którzy nieśli pomoc walczącej Warszawie. Ważne, żeby uczniowie znali te miejsca, odwiedzali je i znali tę tragiczną historię – podkreśla Marek Karaś, wójt gminy Rzepiennik Strzyżewski.
Wykładu wysłuchali uczniowie ostatnich klas szkół podstawowych, chętnie też zadawali pytania. Takie wydarzenia budują świadomość historyczną i patriotyzm.
- Przez długi okres organizowaliśmy tutaj w szkole działania edukacyjne skierowane i do młodszych dzieciaków i do starszych, zakończeniem całego tego procesu będzie spotkanie dla całej społeczności szkolnej. Zorganizowaliśmy już grę terenową dla dzieci z klas 1-3, dziś mamy wykład pana dyrektora IPN skierowany do klas starszych, przygotowaliśmy również, bo chyba warto wspomnieć o wystawie dotyczącej miejsc pamięci, wydarzeń, II wojny światowej, osób, które zginęły czy walczyły, odegrały istotną rolę. Staramy się, aby ta pamięć historyczna, regionalna przetrwała tutaj wśród młodych, była krzewiona, chcemy, żeby reagowali żywo, żeby uczestniczyli we wszystkich tych działaniach, które tu w regionie są organizowane – wyjaśnia Katarzyna Bąk, wicedyrektor Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Olszynach.
- Takie lekcje, kiedy przyjeżdża ktoś np. z IPN-u są bardzo ważne dla naszych uczniów dlatego, że opowiadają o historii, zakończeniu II wojny światowej. Na pewno uczniowie są zainteresowani tym, co działo się kiedyś, a opowiedziane w ten sposób zachęca, by pogłębiać swoją wiedzę na temat tego, co działo się w czasie II wojny światowej, tuż po jej zakończeniu szczególnie na naszym terenie – zaznacza Magdalena Wantuch, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Żołnierzy Armii Krajowej Oddziału "Regina II" w Rzepienniku Biskupim.
Przypomnijmy, że II wojna światowa zakończyła się 8 maja 1945 roku.